کامران رافع وبلاگ 27 شهریور 1402 تکنیک دیالیز: دیالیز یک تکنیک آزمایشگاهی بر پایه انتشار انتخابی مولکولها بر اساس اندازه از یک غشای نیمه تراوا میباشد. بکارگیری این تکنیک به منظور جداسازی مولکول های مختلف در بسیاری از حوزه های تحقیقاتی، بالینی و درمانی از جمله حوزههای بیوتکنولوژی و پزشکی ضرورت دارد. اجرای این تکنیک نیازمند تجهیزاتی است که از جمله آن می توان به کیسه دیالیز اشاره کرد.کیسه دیالیز: کیسه دیالیز کیسهای شفاف و نازک با یک غشای نیمه تراوا است و به منظور جداسازی مولکولهای بزرگ تر (مولکول هدف) از مولکولهای کوچک تر استفاده می شود.طی فرآیند دیالیز، نمونه ای (به صورت محلول) که قرار است تفکیک مولکولی بر روی آن صورت گیرد درون کیسه میرود و کیسه در بافر یا حلال مناسب غوطه ور خواهد شد. این غشا امکان عبور مولکول های کوچکی مانند یونها و پروتئینهای کوچک و مایعات را از داخل به خارج کیسه (محیط مایع پیرامون) فراهم میکند که به تبع آن مولکول های با اندازه بزرگ تر (مولکول هدف) مانند پروتئین، DNA و پلی ساکارید در کیسه محبوس میشوند. این تکنیک با حذف سایر فاکتورهای محلول در مایع موجب جداسازی و تغلیظ سلول هدف میشود. که می توان به موارد همچون نمک زدایی، تبادل بافر و حذف پروب های برچسب گذاری شده اشاره نمود.ویژگی های کیسه دیالیز: کیسه دیالیز عمدتا بر اساس وزن مولکولی برش (Molecular Weight Cut-Off/ MWCO) و جنس غشا طبقه بندی میشود.پارامتر MWCO اندازه مولکول هایی را که میتوانند از غشا عبور کنند، مشخص میکند. بعبارتی دیگر اگر MWCO کیسه دیالیزی Da (Dalton) 1000 است بدین منظور میباشد که این کیسه توانایی آن را دارد که درصد معینی از مولکول هدف مثلا 95-90% مولکول های با وزن مولکلولی Da 1000 و بزرگ تر را در داخل کیسه دیالیز محبوس کند؛ درحالی که مولکولهای با وزن مولکولی کوچک تر به سمت بافر اطراف (خارج از کیسه دیالیز) عبور خواهند کرد. از سوی دیگر جنس غشای کیسه نیز مطرح است.جنس غشای کیسه های دیالیز از مواد مختلفی تشکیل شده است و انتخاب جنس غشا به عواملی مانند نوع مولکول هدف، وزن مولکولی آن، سازگاری غشا با حلال (بافر) و شرایط آزمایش بستگی دارد. پر مصرف ترین نوع کیسه دیالیز برمبنای جنس غشا، کیسه دیالیز سلولزی است. از این رو در جدول زیر به اختصار با انواع کیسه های دیالیز سازگار با نوع آزمایش و جنس مولکول هدف آشنا خواهید شد:جنس کیسه دیالیزکاربردسلولز- مشتق شده از سلولز گیاه - زیست سازگار - مناسب برای طیف وسیعی از آزمایش ها و انواع مولکول ها - رایج ترین نوع کیسهسلولز بازسازی شده- از جنس سلولز شیمیاییپلی اتیلن- از جنس پلی اتیلن - مقاوم در برابر مواد شیمیایی و حلال هاپلی وینیل فلوراید (Polyvinylidene fluoride/PVDF)- مقاومت شیمیایی بالاپلی آمید (نایلون)- مقاومت شیمیایی - کاربرد متوسطپلی سولفون- مقاومت دمایی بالا - استحکام مکانیکیکاربردهای کیسه دیالیز:حوزه کاربرد کیسههای دیالیز متنوع است. در این بخش به حوزه های مختلف استفاده از کیسه دیالیز از جمله حوزههای پزشکی، بیوتکنولوژی، غذایی و … اشاره خواهد شد.نوع کاربردحوزه کاربردتحویل و انتشار کنترل شده دارو- حوزه سیستم دارورسانی - کیسه دیالیز در سیستم های دارورسانی برای کنترل انتشار ترکیبات درمانی استفاده می شود. - با کپسوله کردن دارو داخل کیسه، سرعت رها شدن دارو در محیط اطراف تنظیم می شود و شرایط دارورسانی پایدار فراهم می شود.تصفیه و تغلیظ پروتئین- حوزه بیوتکنولوژی - این حوزه کیسه دیالیز را برای خالص سازی و تغلیظ پروتئین ها استفاده می کند. - غشای نیمه تراوا امکان حذف مولکول های کوچک و آلاینده ها را فراهم و در عین حال پروتئین مورد نظر را جدا و تغلیظ می کند.تبادل بافر- حوزه زیست شناسی مولکولی و بیوشیمی - کیسه دیالیز برای تبادل بافر در محلول های پروتئین و اسید نوکلئیک استفاده می شود. - آزمایش های زیست شناسی مولکولی و بیوشیمی از کیسه دیالیز برای آماده سازی نمونه ها برای کاربردهای پایین دست مانند واکنش های آنزیمی استفاده می کند. نمک زدایی و حذف مولکول های کوچک- حوزه فعالیت نمونه های بیولوژیکی - از کیسه دیالیز به منظور حذف مولکول های کوچک مانند نمک ها، مواد شوینده یا مواد نگهدارنده از محلول های پروتئینی برای دستیابی به خلوص مطلوب در نمونه های بیولوژیکی استفاده می شود.فراهم آوری شرایط مناسب رشد سلول و ارگانوئید ها- حوزه کشت سلول و مهندسی بافت - از کیسه دیالیز برای ایجاد محیط های کنترل شده برای سلول ها یا ارگانوئید ها استفاده می شود چرا که به حفظ شرایط یونی خاص یا غلظت مواد مغذی مورد نیاز برای رشد و تمایز سلول کمک کنند.تصفیه ویروس- حوزه ژن درمانی و ساخت واکسن - کیسه دیالیز می تواند در خالص سازی ویروس ها و ناقل های ویروسی مورد استفاده در ژن درمانی و ساخت واکسن نقش پررنگی داشته باشد. - این غشاها امکان جداسازی ویروس از بقایای سلولی و اجزای محیط کشت را فراهم می کنند.توسعه سیستم های بیولوژیکی برپایه انتشار- حوزه مراکز تحقیقاتی - محققان می توانند از کیسه دیالیز به عنوان ابزاری کاربردی و ارزان برای مطالعه فرآیند انتشار مولکول، اسمز، حرکت براونی و ارائه مدل در سیستم های بیولوژیکی استفاده کنند.توالی یابی اسیدهای نوکلئیک- حوزه مراکز تحقیقاتی و بالینی - کیسه دیالیز می تواند با تغلیظ DNA و RNA، این مولکول های حیاتی را آماده تجزیه و تحلیل و توالی یابی نماید.پایش محیط زیست- حوزه علوم محیطی - این حوزه برای نظارت بر انتشار آلاینده ها و یون ها در بدنه های آبی و تاثیر آن بر اکوسیستم می تواند از کیسه دیالیز استفاده کند.زیست پالایی- حوزه محیط زیست - کیسه دیالیز را می توان برای ایجاد محیط های کنترل شده برای میکروارگانیسم ها به کار برد که می تواند به تخریب یا حذف آلاینده ها از آب یا خاک آلوده کمک کند.کنترل کیفیت مواد خوارکی- حوزه صنایع غذایی - کیسه دیالیز با توانایی هایی همچون استخراج طعم، حذف ناخالصی ها و کنترل کیفیت، می تواند در روند کنترل کیفیت در صنایع غذایی و نوشیدنی استفاده شود.ویژگیها و مزایای کیسه دیالیز– قابلیت اتوکلاو و استفاده مجدد– قیمت مناسب– قدرت پایداری و ماندگاری بالا– جذب سطحی پایین آنزیم پروتئیناز– جنس سلولز خالص و مناسب برای نمونه های با مقادیر کم ناخالصیشرایط نگهداری کیسه دیالیز:– این غشای دیالیز در pH بین ۵ تا ۹ به دور از عوامل تخریب میکروبی به مدت طولانی قابل نگهداری میباشد.– پیشنهاد میشود با گلیسیرین مرطوب شود.– به هیچ عنوان اجازه ندهید تا خشک شود و برای نگهداری بهتر است در محیطهای آبی حاوی سدیم آزید 0.05% و در دمای یخچال قرار داده شود.– در هنگام استفاده مطلوب است دو سر آن را با گیره بسته شود. بستن با گره توصیه نمیشود چراکه ممکن است به غشا آسیب برساند و منجر به از دست رفتن مواد در طول دیالیز گردد.– از آنجایی که حجم محلول پروتئین در طول فرآیند دیالیز به دلیل نفوذ آب افزایش می یابد، پیشنهاد می شود دو سوم حجم لوله باید پر شود.فعال سازی کیسه دیالیز:با توجه به تفاوتهای محصولات مختلف، هر شرکت دستورالعمل خاص خود را داراست و پیشنهاد میشود به اطلاعات محصول مراجعه گردد. جهت دریافت اطلاعات بیشتر و سفارش محصول اینجا را کلیک کنید. تهیه و تنظیم:فاطمه رفیعی سویل راجی dialysis membrane پروتئین تخلیص کیسه دیالیز گیره دیالیز اشتراک گذاری در فیسبوک اشتراک گذاری در تویتر